Elk kind leert in zijn eigen tempo. Sommige kinderen zijn wat langzamer in hun taalontwikkeling en hebben wat meer tijd nodig om te leren praten. Vaak is dat niet erg. Maar soms kan er meer aan de hand zijn. Is jouw kind een late prater, komt hij moeilijk uit zijn woorden, of begrijpt hij anderen vaak niet? Mogelijk heeft je kind dan een taalontwikkelingsstoornis, oftewel TOS. Het is dan fijn en nuttig om daar hulp bij te krijgen.

Wat is TOS?

Bij een taalontwikkelingsstoornis wordt taal in de hersenen minder goed verwerkt. Net als dyslexie is TOS een onzichtbare handicap die kinderen enorm kan belemmeren in hun ontwikkeling. Ongeveer 5% van de bevolking heeft TOS. Een kind met TOS heeft moeite met praten en het begrijpen van taal. Hij kan woorden en klanken lastig onthouden en heeft moeite met zinsopbouw en grammatica. Je kunt het merken aan een kind dat weinig praat, slecht verstaanbaar is, niet goed uit zijn woorden komt, weinig woorden kent en in korte en onlogische zinnen spreekt. Daarnaast kan het kind zich vaak slecht concentreren, lijkt hij niet te luisteren en anderen niet te begrijpen.

Twee kinderen per klas

Een taalontwikkelingsstoornis komt vaker voor dan je misschien denkt. Zo’n 5% van alle kinderen heeft ermee te maken. Op de basisschool zijn dat er ongeveer twee kinderen in iedere klas. Bij jongens komt het wel wat vaker voor dan bij meisjes. TOS kan zowel voorkomen bij kinderen met een eentalige opvoeding als een meertalige opvoeding. Taalproblemen ten gevolge van TOS komen dus niet zozeer doordat Nederlands niet de moedertaal is.

Herkenning

TOS wordt niet altijd herkend en soms verward met een laag IQ, een ontwikkelingsachterstand of autisme. Een taalontwikkelingsstoornis is daarnaast iets anders dan een taalachterstand. Waar een taalachterstand ingelopen kan worden door een groter taalaanbod en extra ondersteuning, is dit bij kinderen met TOS helaas niet genoeg. Taalproblemen kunnen wel minder worden, maar gaan nooit helemaal weg. Kinderen zullen dus altijd moeite blijven houden met taal, maar ze kunnen er wel mee leren omgaan.

Gevolgen van TOS

Kinderen met TOS lopen vaak tegen moeilijkheden aan op school en in de sociale omgang. Er kunnen conflicten ontstaan door onbegrip van de omgeving. Bijvoorbeeld omdat het kind opdrachten niet goed opvolgt of niet op de gewenste manier reageert. Meestal hebben kinderen met TOS daarom leer- en leesproblemen, maar soms ook sociale, emotionele en gedragsproblemen. Doordat het kind niet begrepen wordt, anderen niet begrijpt, of zichzelf niet goed kan uiten, kan hij gefrustreerd raken, met driftbuien of teruggetrokken gedrag tot gevolg.

Wat kun je doen?

Als ouders wil je natuurlijk graag dat je kind zich lekker voelt en zich kan ontwikkelen. Wat kun je daarom doen wanneer je kind TOS (b)lijkt te hebben? Het is belangrijk om kinderen met TOS zo snel mogelijk te ondersteunen, hoe jonger hoe beter. Logopedie kan hierbij helpen. Aan de hand van oefeningen en spelletjes wordt de taalontwikkeling van het kind gestimuleerd. Door op een speelse manier te werken aan de taalvaardigheden en communicatie, bouwt het kind meer zelfvertrouwen op. Het kind kan zo makkelijker communiceren, spelen met leeftijdsgenootjes en meekomen in de klas.

Tips voor thuis

De ouders spelen hier een grote rol in. Daarom worden de ouders actief bij de behandeling betrokken. Zo is het belangrijk dat je thuis veel oefent met taal, bijvoorbeeld door spelletjes en voorlezen. Blijf communiceren met je kind, ook als je kind weinig reageert. Dat kun je het beste doen door rustig te praten en geen moeilijke woorden te gebruiken. Geef daarnaast zo min mogelijk informatie of opdrachten tegelijkertijd.

Over Logopediepraktijk Marisplein

Geen taalontwikkelingsstoornis is hetzelfde en moeilijkheden kunnen per kind verschillen. Bij Logopediepraktijk Marisplein brengen we dit in kaart en stemmen we het behandelplan af op het kind. Daarnaast krijg je als ouder meer informatie over TOS en tips voor thuis, zodat je je kind zo goed mogelijk kunt ondersteunen. In overleg met school kan ook de leerkracht betrokken worden.