Wanneer kinderen meerdere talen leren, maken zij vaak een ontwikkelingsfase door die bekendstaat als de ‘stille fase’. Deze fase kan zowel voor ouders als opvoeders verwarrend zijn, aangezien het kind in deze periode weinig tot geen verbale communicatie vertoont, zelfs als het in andere opzichten goed functioneert. Hoewel dit gedrag normaal is bij meertalige kinderen, roept het vaak vragen op over de taalontwikkeling. In dit artikel wordt de stille fase bij meertalige kinderen besproken, inclusief de oorzaken, duur en hoe ouders en opvoeders het beste kunnen omgaan met deze fase.
Wat is de ‘stille fase’?
De stille fase is een fase in de taalverwervingsperiode van meertalige kinderen waarin ze tijdelijk weinig of niet spreken in de nieuwe taal of talen die ze aan het leren zijn. Dit komt vaak voor wanneer kinderen een tweede of derde taal leren, bijvoorbeeld wanneer ze op de basisschool starten, naar een ander land verhuizen of wanneer ze in een meertalige omgeving opgroeien. Tijdens deze fase kunnen kinderen wel actief luisteren naar de gesproken taal, woorden en zinnen begrijpen, en reageren op non-verbale manieren (zoals knikken of wijzen), maar ze gebruiken de nieuwe taal zelf nog niet.
Oorzaken van de stille fase
De stille fase heeft verschillende oorzaken. Ten eerste is het belangrijk te begrijpen dat taalverwerving een complex proces is. Meertalige kinderen moeten zich niet alleen nieuwe woorden en grammaticale structuren eigen maken, maar ook wennen aan het gebruik van verschillende talen in verschillende contexten. Dit kan overweldigend zijn, waardoor het kind ervoor kiest om eerst te observeren en te luisteren voordat het zich uitdrukt in de nieuwe taal.
Daarnaast kan de stille fase een beschermende reactie zijn op de druk om meerdere talen tegelijk te leren. Het kind heeft tijd nodig om de nieuwe woorden en zinnen in zijn hoofd te ordenen en te verwerken voordat het zich comfortabel genoeg voelt om ze uit te spreken. Dit is een volkomen normale en gezonde stap in de taalverwervingsfase.
Duur van de stille fase
De duur van de stille fase varieert per kind. Sommige kinderen kunnen slechts enkele weken in de stille fase verkeren, terwijl anderen er enkele maanden in blijven. De fase duurt vaak langer als het kind in een omgeving is waar de nieuwe taal voortdurend wordt gesproken, zoals op school, maar minder tijd heeft om de taal buiten de schoolomgeving te oefenen. We houden op dit moment een maximum aan van ongeveer zes maanden. Na zes maanden kwalitatief taalaanbod in de nieuwe taal, hoort er iets van productie op gang te komen. Mocht dit niet zo zijn is het advies om contact op te nemen met een logopedist voor logopedisch onderzoek.
Hoe ouders en opvoeders kunnen helpen
Hoewel de stille fase vaak vanzelf overgaat, kunnen ouders en opvoeders het proces ondersteunen door geduldig en begripvol te zijn. Het is belangrijk om geen druk op het kind uit te oefenen om te spreken, aangezien dit de taalontwikkeling juist kan belemmeren. In plaats daarvan moeten ouders en/of andere betrokkenen blijven praten in de doeltaal en een ondersteunende, veilige omgeving creëren waar het kind zich op zijn eigen tempo kan ontwikkelen.
Bovendien kunnen ouders het kind aanmoedigen om zich op andere manieren uit te drukken, bijvoorbeeld door tekenen, wijzen of gebaren te gebruiken. Dit helpt om de communicatie te vergemakkelijken zonder druk op het verbale aspect van de taal.
Conclusie
De stille fase is een normale fase in de meertalige taalontwikkeling van kinderen. Het is een periode waarin kinderen de nieuwe talen absorberen en zich eigen maken. Ouders en opvoeders moeten het kind voldoende ruimte geven om te luisteren en zich op zijn eigen tempo uit te drukken en tegelijkertijd een ondersteunende omgeving bieden om de taalontwikkeling te bevorderen. Wanneer het kind klaar is, zal het vanzelf beginnen te spreken in de nieuwe taal.
Dit artikel is geschreven door Roos Agata