Kinderen ontwikkelen zich door te spelen. Spelletjes met kleuren, patronen, cijfers en emoties verbeteren de motoriek, het ruimtelijk inzicht en het geheugen. Maar wist je dat de taalontwikkeling van kinderen ook wordt gestimuleerd doordat kinderen spelen? In dit blog gaan we dieper in op de relatie tussen spelontwikkeling en taalontwikkeling door middel van interactie en uitdaging.
Proces van taalontwikkeling
Taalontwikkeling is een proces dat wordt aangedreven door stimulatie vanuit de omgeving en door de aangeboren aanleg van een kind. Het is dus belangrijk dat een kind al op jonge leeftijd uitgedaagd wordt om in contact te komen met zijn omgeving. Door samen met je kindje bezig te zijn met spel(materiaal), breng je je kindje het plezier van in contact zijn met elkaar bij. Dit is de belangrijkste sleutel voor communicatie. Denk bij spel bijvoorbeeld aan het spelen van kiekeboe met je dreumes, of het om de beurt stapelen van blokjes op een toren. Door goed naar je kindje te kijken en te luisteren waar het mee bezig is, kan jij als ouder/verzorger daarop aanhaken. Je kunt nieuwe spelelementen, maar ook woorden of zinsstructuren aan het spel toevoegen.
Een speelse interactie tussen een kind en een volwassene of een ander kind draagt veel bij aan de ontwikkeling van de taalvaardigheid. Naast spel stimuleert het samen lezen of liedjes zingen de taalontwikkeling ook. Doordat kinderen met regelmaat naar verhalen of liedjes luisteren, de verhaaltjes naspelen of uitbeelden, kan hun taalbegrip worden verbeterd en leren ze hoe ze taal actief kunnen gebruiken. Het kind ziet een volwassene als een model en neemt veel van hen over, waaronder bijvoorbeeld de woordkeuze in bepaalde situaties.
Taalontwikkeling door spel
De ontwikkeling van taalvaardigheden gebeurt vaak ongemerkt, als kinderen aan het spelen zijn. Door met elkaar te spelen worden er meerdere vaardigheden geoefend die van belang zijn om taal te gebruiken als communicatiemiddel. Spelletjes zoals memory en domino zijn bijvoorbeeld heel geschikt om woordenschat uit te breiden. En een spelletje kwartet helpt het kind bij het leren formuleren van vragen. Als je kind al wat verder in zijn ontwikkeling is, is het spelletje Wie is Het? ook een mooie stimulans bij het leren formuleren van vraagzinnen. Met spelletjes leren kinderen dus spelenderwijs nieuwe woorden en ontwikkelen nieuwe vaardigheden om zinnen te formuleren. Ook biedt het kans om te oefenen met het vertellen wat je van plan bent, wat er op dat moment gebeurt of eerder is voorgevallen, en het vragen om verduidelijking.
Kinderen uitdagen met spel
De begeleiding tijdens dit soort spelletjes is erg belangrijk, om kinderen op de juiste manier en op passend niveau uit te dagen. Deze manier van oefenen wordt in de logopediebehandeling veelvuldig ingezet. Tijdens het spelen houden kinderen ruimte voor hun eigen inbreng en initiatieven. Ze worden uitgedaagd in het maken van plannen en kunnen bedenken hoe ze daarmee aan de slag willen. Daarnaast leren ze om te vertellen wat ze doen en moeten ze communiceren om succesvol samen te werken aan het bereiken van het uiteindelijke (spel)doel. Samen met de kinderen kan er na afloop van een spel worden gereflecteerd op wat ze precies hebben gedaan, wat ze is opgevallen en wat ze hebben geleerd. Dit is iets wat ook thuis heel makkelijk toegepast kan worden.
Meer weten?
In welke vorm dan ook, spelen is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Het draagt voor een groot deel bij aan de taalvaardigheid. Zo zullen kinderen door spel sneller nieuwe woorden begrijpen en leren ze hoe ze zinnen moeten opbouwen. Wil je nog meer weten over hoe het proces van taalontwikkeling verloopt bij kinderen? Lees dan een eerder geschreven blog. Heb je het vermoeden dat je kind last heeft van een taalachterstand? Dan is het zinvol om een logopedist in te schakelen. Een logopedist kan helpen bij het vaststellen van een eventuele diagnose. Daarnaast kunnen zij helpen met het opstellen van een plan en de uitvoering ervan om de taalachterstand te verhelpen.